Շատ միրգ և բանջարեղեն. Չադի քաղաքացիներն աշխարհում ամենաառողջ սննդակարգն ունեն, մինչդեռ վատագույն սննդակարգը Հայաստանի քաղաքացիներինն է: Այս մասին գրում է բրիտանական Independent պարբերականը` վկայակոչելով Lancet Global Health ամսագրի հետազոտությունը, որում համեմատվում են աշխարհի տարբեր երկրների սննդակարգերի յուրահատկությունները:
Ուսումնասիրության արդյունքները ստանալու համար Lancet Global Health-ի հետազոտողներն օգտագործել են աշխարհի բնակչության գրեթե 90%-ի ազգային տվյալները` վերլուծելու, թե մարդիկ ինչպես են սնվել 1990-2010 թթ. ընթացքում:
Այնուհետ նրանք գնահատել են երեք տեսակի սննդակարգ: Առաջինը հիմնված է եղել տասը առողջ ուտելիքի վրա` մրգեր, բանջարեղեն, լոբազգիներ, ընդեղեն և հատիկավորներ, հացազգիներ, կաթ, ձկնեղեն և այլն:
Երկրորդը հիմնված է եղել յոթ անառողջ ուտելիքի վրա`չմշակված կամիր միս, վերամշակված միս, շաքարային հավելումով խմիչքներ, հագեցած ճարպեր, խոլեստերին և այլն: Երրորդն իրենից ներկայացրել է ընդհանուր գնահատում` հիմնված բոլոր 17 սննդատեսակների վրա:
Օգտագործելով այս տվյալները` հետազոտողները երկրները չափել են 0-100-բալանոց սանդղակով, որտեղ առավել բարձր թիվն առավել առողջ սննդակարգի ցուցանիշ է:
Հետազոտությունը պարզել է, որ ցածր եկամուտ ունեցող երկրները, ինչպիսին են Չադն ու Մալին, ամենաառողջ սննդակարգն ունեն:
Վատ սննդակարգի տեսանկյունից աչքի են ընկել եվրոպական երկրները, ներառյալ Բելգիան ու Հունգարիան և նախկին Խորհրդային Միության երկրները:
Հետազոտողները պարզել են նաև, որ տարեց մարդիկ ավելի լավ են սնվում, քան երիտասարդները, իսկ կանայք` ավելի լավ, քան տղամարդիկ:
Lancet Global Health-ի մասնագետները հուսով են, որ իրենց եզրահանգումները երկրներին կօգնեն նվազեցնել վատ սնվելու առողջապահական և տնտեսական ռիսկերը:
Դոկտոր Ֆումիակի Իմամուրան` Քեմբրիջի համալսարանից, որը ղեկավարել է հետազոտությունը, ասում է, որ սննդակարգի բարելավումը վճռորոշ դերակատարություն ունի ոչ վարակիչ հիվանդությունների բեռը նվազեցնելու հարցում, իսկ այդ հիվանդությունները 2020թ. կկազմեն բոլոր մահացությունների 75%-ը:
Աշխարհի ամենաառողջ սննդակարգն ունեցող երկրների տասնյակը`
- Չադ
- Սիեռա Լեոնե
- Մալի
- Գամբիա
- Ուգանդա
- Գանա
- Կոտ դ’Իվուար
- Սենեգալ
- Իսրայել
- Սոմալի
Աշխարհի վատագույն սննդակարգն ունեցող երկրների տասնյակը`
- Հայաստան
- Հունգարիա
- Բելգիա
- Չեխիա
- Ղազախստան
- Բելառուս
- Արգենտինա
- Թուրքմենստան
- Մոնղոլիա
- Սլովակիա