Ասք դռան զանգի մասին

Մեր տան դուռը զանգ չունի։ Չնայած դրան՝ սիրտս պատրաստ է ցանկացած թրթիռի։ Հատկապես երկու դեպքում՝ երբ ժպտում է կինս, և երբ աշխատավարձ են վճարում։ Ինչպես տեսնում եք, երկու իրադարձություններն էլ տեղի են ունենում առանց ծաղիկների։ Բայց երկու դեպքում էլ միշտ ուզում եմ սեղմել ուրիշի դռան զանգը և անկախ նրանից, թե ով կբացի, գրկել նրան։

Փոքրիկ խնդիր է քաղքենու այդ կազմակերպվածությունը․ քանի որ մեր դուռը զանգ չունի, անպայման ուզում եմ ուրախությունս կիսել նրանց հետ, ում դուռը զանգ ունի։ Այդ ժամանակ ես զգում եմ ինձ ամենակարող․ կարող եմ երգել, կարող եմ նույնիսկ արտասվել և ցույց տալ չկայացած կամ նախկին աղջիկների հույսերի մեջ տապալված պոետի իմ թուլությունը դեպի ինձ և աշխարհը բացվող այդ ժպիտի և այդ խղճուկ աշխատավարձի առջև։ Մինչդեռ ոչ ոք երբեք ինձ ոչինչ չի առաջարկել։ Նույնիսկ կաշառք (էստեղ չափազանցրի)։ Սպառնալիքներ եղել են։ Եվ ոչ քիչ։ Եվ դարձյալ սիրտս թրթռացել է, ինչպես մշակույթի նորանշանակ նախարարի սիրտը։ Այդ ժամանակ հասկանում ես, որ կան, այո, մարդիկ, որոնք քո տեղը գիտեն, որոնք քեզ նշանակություն են վերագրում։ Ուզում ես գրկել նաև նրանց, որովհետև սպառնալիքը նույնպես կարևորությունդ ընդգծելու ձև է։ Ուզում ես ծաղիկներ գնել և այցելել սպառնացողների կանանց, ուզում ես դառնալ «Չէին սպասում» հաղորդման ռեժիսոր և մխրճվել նրանց բնակարանները և աղաչել, որ չդադարեցնեն սպառնալ, որ հանկարծ քո նշանակությունը չկորի, գրողը տանի։ Ուզում ես մտնել եկեղեցի, մոռանալ տուն ու ընտանիք և հենց պատարագի զանգերի ներքո աղոթել նախկին և ապագա բոլոր սպառնացողների համար, ուզում ես, մի խոսքով, լինել բոլոր սպառնացողներին ուղղված չկարդացվող օրհնությունը, ուզում ես կես տարին մեկ գնվող օղու յուրաքանչյուր բաժակը լինի ոչ թե կենաց նրանց հասցեին, այլ պահպանիչ և հույս հավատացելոց։ Միայն թե այս մոլորակը մեկ անգամ էլ, գոնե մեկ անգամ էլ ցույց տա, որ մենք՝ սպառնացողներն ու լրագրողս, կանք, ապրում ենք միմյանց համար։ Գոնե երբեմն։

Բայց մեր դուռը զանգ չունի։ Եվ ես հասկանում եմ, որ ինձ նշանակություն վերագրող միակ մարդն այս աշխարհում կինս է, որին նույնիսկ չեմ հիշում, թե վերջին անգամ երբ եմ ծաղիկներ նվիրել։ Եվ կնվիրե՞մ արդյոք։ Բայց ամեն անգամ տուն մտնելիս ես մի թեթև կնոջս հասկացնում եմ, որ այսօր էլ եմ կյանքս նվիրել ուրիշին։ Եվ այդ ասելիս իմ սրտի թրթիռներն ավելի են ուժեղանում՝ տեսնես ճի՞շտ կհասկանա։ Այդ ասելիս ես մի խոսքով սրտի թրթիռի և տագնապի միջև մի տեղ եմ։ Բարեբախտաբար նա գիտի, որ իր գրոշանոց ամուսինը նույնիսկ իր համար նվեր չէ։ Այստեղ ես նրան խաբելու ոչինչ չունեմ։ Ես նկատել եմ՝ նրանք, ովքեր նույնիսկ իրենք իրենց համար նվեր չեն, պատրաստ են զբաղվել ամբողջ աշխարհով։ Սա իմ դեպքն է։ Մեկ էլ երևի իմ իմացածներից՝ Արմեն Ամիրյանի։ Թեպետ սա չի նշանակում, որ մյուսները, որոնց չգիտեմ, նվեր են եղել։ Հայաստանին առաջիկա տարիներին նվեր «փրկիչներ» շատ են սպառնալու։ Հույսի թագադիրներ եղել են, գազի սակագինն իջեցնել սպառնացողներ՝ նույնպես, ամենակարող երգիչներ՝ օրերս, Արտաշես Գեղամյան՝ ընդմիշտ, բայց փրկիչները նորույթ են, ինովացիա։ Ամբողջ աշխարհում փրկիչները հընթացս մեռնելու վատ խասյաթ ունեն։ Մենք էդպիսիններ չունենք։ Աշխարհի ոչ մի փրկիչ ծաղիկները ձեռքին տան դռան զանգը չի սեղմել։ Արմեն Ամիրյանն այդ իմաստով փրկության նոր մշակույթ է բերում։ Էդ մշակույթի արևը Հայոց աշխարհից է ծագում։ Եվ ընդհանրապես փրկիչների հայտեր այստեղ ամեն օր են ընդունվում։ Նույնիսկ բոլոր կառավարություններն են ըստ այդմ։ Հատկապես ընտրություններից առաջ։ Արմեն Ամիրյանը կնոջն այլ բան չի ասել, նա ասել է՝ փրկիչները սեփական ընտանիքի համար ժամանակ չունեն։ Կանանց սիրտը մանր բան է, այն թրթռում է, որովհետև հենց տղամարդը ձեռք է զարկում աշխարհի կամ մշակույթի փրկությանը, կինը նույնիսկ երկրորդ տեղում չէ։ Նախանձենք ուրեմն պարոն Ամիրյանին, որ նրա կինը բաց է թողել նշանակումից մեկ օր առաջ փրկության ոչ մի հայտ չներկայացրած ամուսնուն դեպի մեր մշակույթի նոր նվաճումները։ Ազգը դա չի մոռանա։ Ազգը էդպիսի բաներ հիշելու մեռած ազգ է։

Եվ ուրեմն կանաչ ճանապարհ մաղթելու կարիք էլ չկա, մարդն արդեն ծաղիկները ձեռքին,-բանաստեղծը կասեր՝ մանուշակներ ոտքերին,-քայլում է դեպի հայ մշակույթի փրկությունը և այստեղ,-մի ծիծաղեք,-առանց դռան զանգը սեղմելու և կնոջ սրտի թրթիռն զգալու գործն առաջ չի գնա։

Մեկնաբանել