Մարտի 15-ին «Անի պլազա» հյուրանոցի Անի սրահում տեղի ունեցավ «Ժառանգություն» կուսակցության նախկին անդամ, Ազգային ժողովի պատգամավոր Զարուհի Փոստանջյանի կողմից ստեղծված նոր կուսակցության՝ «Երկիր ծիրանի»-ի առաջին համագումարը: Կուսակցության կարգախոսն է՝ «Դեպի Արարատ»։ Կուսակցությունը հրապարակել է Ծրագրային դրույթներն ու Հռչակագիրը։
«ԵՐԿԻՐ ԾԻՐԱՆԻ» ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԾՐԱԳԻՐ
«Երկիր Ծիրանի» կուսակցության նպատակն է Հայաստանի Հանրապետության և Արցախի Հանրապետության պետականության հիմքի վրա կառուցել համասփյուռ հայ հասարակության զարգացմանը նպաստող առաջադիմական, արդիական քաղաքական համակարգ, որը կներառի ողջ հայ ժողովրդի ընդհանրական շահերն արտահայտող հանրային քաղաքականության ծրագիր և գործողություններ, ինչի կենսակոչման շնորհիվ հնարավոր կլինի հասնել պատմական Հայաստանում ազգային կատարյալ պետականության ստեղծման: Հայերի պատմական Հայրենիքում` Հայկական բարձրավանդակում և նրա հարակից տարածքում, Հայկական ազգային կատարյալ պետականություն ստեղծելու ձգտումն է 21-րդ դարի հայերի քաղաքակրթական ինքնությունը պահպանելու և զարգացնելու հիմքն ու երաշխիքը:
Վերոնշյալ նպատակին հասնելու համար կուսակցությունն իր առջև խնդիր է դնում` միավորելու աշխարհասփյուռ հայության տարբեր մասերը հայկական շահը սպասարկող ընդհանուր քաղաքականության ներքո:
«Երկիր Ծիրանի» կուսակցության քաղաքական փիլիսոփայության անկյունաքարը համասփյուռ հայության ուղղակի ներգրավվածությունն է Հայկական ազգային կատարյալ պետականություն կառուցելու քաղաքականությունում:
Հայկական ազգային կատարյալ պետականության ստեղծման համար անհրաժեշտ երեք կարևոր գործոնների միասնությունը` ազգ, պետություն և տարածք, առկա է 21-րդ դարի հայ ազգի զինանոցում: Ժամանակակից հայ ազգը քաղաքական այն միասնությունն է, որի ընդհանուր ընկալման արժեհամակարգը պատասխանատվությունն է բովանդակ հայության և իր հայրենի հողի (Արևմտյան Հայաստան, Արևելյան Հայաստան, Կիլիկիա, …) նկատմամբ, որն այսօրվա դրությամբ, որպես Հայկական պետականություն, կազմում է շուրջ 42 հազար քառակուսի կիլոմետր տարածքով Արցախի և Հայաստանի Հանրապետություններ, որոնք պետք է վերակառուցել և պաշտպանել, ինչի պատասխանատուն հայ ժողովուրդն է:
Շուրջ քառորդ դար Արցախի և Հայաստանի Հանրապետություններում գործող քաղաքական համակարգը հնարավորություն չի ընձեռել հայ ժողովրդին հասնելու ցանկալի արդյունքի` պատմական Հայաստանում ազգային կատարյալ պետականության ստեղծման:
Ձախողման հիմնական պատճառը գործող ավտորիտար համակարգն է, որի ներկայացուցիչները, բռնազավթելով իշխանությունը, իրենց ձեռքում են պահում քաղաքական մենաշնորհը: Իշխանության բռնազավթումը և քաղաքական մենաշնորհը (ինչի պատճառով առկա են տնտեսական մենաշնորհներ) հանգեցրել է հայ ազգի դեզինտեգրացման, ինչի հետևանքով առկա է Հայրենիքից զանգվածային արտագաղթ` ներգաղթի փոխարեն:
«Երկիր Ծիրանի» կուսակցությունն իր հիմնական նպատակին հասնելու համար առաջնային և անհրաժեշտ պայման է ճանաչում հետևյալ դրույթները.
- Քաղաքակրթական աշխարհընկալմամբ` Հայաստանի տեղը համամարդկային արժեքների վրա հիմնված համաեվրոպական ընտանիքն է, իսկ պետականության մոդելը` հայկական ինքնությամբ այնպիսի կայացած պետությունը, որտեղ մարդու կյանքը և արժանապատվությունը գերագույն արժեք են, ստեղծագործական ու աշխատանքային գործունեությունը` երաշխավորված, ծերությունը` ապահովված:
- Հայաստանի և Արցախի Հանրապետությունները փաստացի մեկ ռազմաքաղաքական միավոր են: ԽՍՀՄ փլուզման արդյունքում ապագաղութացման գործընթացի ներքո հռչակված Արցախի Հանրապետությունը պետք է ճանաչվի, առաջին հերթին, Հայաստանի կողմից, և նրա հետ Հայաստանը պետք է կնքի ռազմական փոխօգնության, մեկ դրամական, անձնագրային և քաղաքացիության վերաբերյալ պայմանագրեր, որոնք ենթադրում են դե-յուրե միասնական պետականություն:
- Համահայկական ընտրական համակարգի ներդնում (էլեկտրոնային քվեարկության համակարգ), համաձայն որի` ընտրելու և ընտրվելու իրավունքը պատկանում է Հայաստանի Հանրապետության յուրաքանչյուր քաղաքացու, և երաշխավորված է այն իրագործել` անկախ նրա գտնվելու վայրից (աշխարհի հայաշատ համայնքներում պետք է լինեն ընտրական տեղամասեր): Արցախը, Ջավախքը և արտասահմանի բոլոր հայաշատ համայնքները պետք է ունենան իրենց պատգամավորները հայոց խորհրդարանում: Խորհրդարանական ընտրությունները պետք է տեղի ունենան պարզ համամասնական ընտրական կարգով, ընտրություններում կուսակցության նվազագույն անցողիկ շեմը չպետք է գերազանցի 2.5%-ը:
- Համահայկական քարոզարշավ` Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիության ձեռքբերման գաղափարի տարածման համար:
- Հայրենիք վերադարձած և Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն ստացած յուրաքանչյուր հայի` տուն կառուցելու նպատակով անհատույց հողակտորի տրամադրում:
- Քաղաքական համակարգի ներդնում, որտեղ առկա է երաշխիք` պետական իշխանության ճյուղերի տարանջատման, հակակշռման և զսպման կառուցակարգերի հիման վրա:
- Անկախ դատական համակարգի կայացում և գործունեություն: Առաջին և Վերաքննիչ դատական ատյանների դատավորների համընդհանուր պարբերական ընտրությունների համակարգի ներդնում:
- Պետության նախագահի և տեղական ինքնակառավարման մարմինների ներկայացուցիչների (քաղաքապետ և ավագանի) ընտրությունների` ուղղակի ընտրական համակարգի ներդնում:
- Հարկային ազատականացում և պրոգրեսիվ հարկման իրավական դրույթների ամրագրում:
- Հայաստանի Հանրապետությունից գումարներ և նյութական այլ միջոցներ ապօրինի դուրս հանելու և հանրային սեփականության ապօրինի օտարման հարցերի վերաբերյալ քննություն:
- Չբացահայտված քաղաքական սպանությունների քննություն ու դատապարտում և քաղաքական հետապնդումների ենթարկված ու ենթարկվող անձանց գործերի վերանայում և մեղավորների բացահայտում ու պատժում:
- Արցախի Հանրապետության Շահումյանի շրջանի, Գետաշենի ու Մարտունաշենի և Հայաստանի Հանրապետության Արծվաշեն գյուղի անկման քաղաքական և իրավական գնահատական (մեղավորների դատապարտում): 1994 թվականի մայիսին Ադրբեջանին կապիտուլյացիայի ենթարկելու պայմանագրի կնքման փոխարեն` անժամկետ հրադադարի մասին համաձայնագրի ստորագրման և դրանով հայկական ուժերի ազատագրական գործողությունների կասեցման քաղաքական ու իրավական գնահատական և դատապարտում:
- Ապրիլյան քառօրյա պատերազմի, հայկական կողմի մեծաթիվ զոհերի ու վիրավորների և Հայկական պետականության տարածքային կորուստների վերաբերյալ քննության անցկացում, քաղաքական ու իրավական գնահատականի միջոցով մեղավորների բացահայտում և պատժում:
- Շուրջ քառորդ դար Հայաստանի զինված ուժերում ոչ կանոնադրական հարաբերությունների հետևանքով զոհված զինծառայողների` չբացահայտված գործերի քննություն և մեղավորների բացահայտում ու պատժում:
- Շուրջ քառորդ դար կեղծված համապետական ընտրությունների և դրա հետևանքով ստեղծված ավտորիտար համակարգի քաղաքական և իրավական գնահատում ու դատապարտում:
- Օրենքի ուժով գաղտնազերծման անցկացում, որը կվերաբերի 1991 թվականից առ այսօր գործող ռեժիմի ներկայացուցիչներին, ովքեր` ոտնահարել են մարդու իրավունքները, զավթել են իշխանությունը, ապօրինի հարստացել են, համագործակցել են օտար երկրների հատուկ ծառայությունների հետ:
- Հայաստանում ապրող ազգային, ինչպես նաև այլ բոլոր փոքրամասնությունների ներկայացուցիչները, լինելով Հայաստանի Հանրապետության լիիրավ քաղաքացիներ, կարևոր արժեք են Հայկական պետականության համար:
- Անվտանգության այնպիսի քաղաքականության կենսագործում, որը բացառում է Հայաստանի ինքնիշխանության իրավունքի փոխանցումը` հակաօդային ու ցամաքային զորքերի հրամանատարության, սահմանների վերահսկողության և այլ հարցերում: Օրենքով ամրագրում, որ Հայկական պետականության անվտանգությունը և սահմանների անձեռնմխելիության ապահովումը բացառապես Հայկական ազգային զինված ուժերի մենաշնորհն են: Զինված ուժերի պաշտպանական առաջին գծում պետք է ծառայության անցնեն պայմանագրային զինծառայողները:
- Տնտեսության զարգացման համար անհրաժեշտ ռեսուրսներ ներգրավելու նպատակով խոչընդոտների վերացում, այդ թվում` վերանայելով այն պայմանագրերը պետությունների ու կազմակերպությունների հետ, որոնք կնքվել են անօրինական և հակասում են հայ ժողովրդի ազգային շահին:
ՀՌՉԱԿԱԳԻՐ
Համասփյուռ հայության քաղաքական իրավունքների վերականգնման մասին
Մենք հավատում ենք ՀԱՅԱՍՏԱՆԻՆ
Մենք հավատում ենք ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՐԴԻՆ
Մեր հիմնարար գաղափարական սկզբունքներն են.
– մենք հավատում ենք հայ ժողովրդի քաղաքակրթական առաքելությանը,
– մենք հավատում ենք մասնատված հայկական աշխարհի միավորմանը,
– մենք հավատում ենք, որ մարդկային կապիտալն է մեր երկրի ամենակարևոր ռեսուրսը,
– մենք հավատում ենք Հայկական ուժեղ պետականության կառուցման հնարավորությանը,
– մենք հավատում ենք, որ Ուժեղ Հայաստանն է հայ ժողովրդի անվտանգության երաշխավորը,
– մենք հավատում ենք մեր հզոր ապագային և մեր բացառիկ առաքելությանը:
Հաշվի առնելով հայ ժողովրդի մասնատվածությունը և ցրվածությունն աշխարհով մեկ,
Հաշվի առնելով հայկական Սփյուռքի պոտենցիալն աշխարհով մեկ,
Գիտակցելով այդ պոտենցիալի միավորման անփոխարինելիությունը հանուն Հայաստանի Հանրապետության`
Մենք ձգտում ենք հայկական անդրսահմանային քաղաքական ազգի ձևավորման:
Հայկական անդրսահմանային ազգի ձևավորում
Միջազգային հարաբերությունների վերջին 300 տարիներն ընթացել են աշխարհի տարբեր մասերում մեծ տերությունների միջև սեփական ազդեցության շրջանակի ընդլայնման համար մղված պայքարում:
Մեծ տերությունների մրցակցության պայքարի հիմնական թիրախը եղել են փոքր պետություններն ու ժողովուրդները, որոնք չէին կարող իրենց թույլ տալ անկախության շքեղությունը, ինչի հետևանքով միշտ գտնվել են մեծ տերությունների ազդեցության գոտում:
Պատմությունն ապացուցում է, որ փոքր ժողովուրդները, ընկնելով մեծ տերությունների և նրանց քաղաքական ազդեցության տակ, հաճախ հայտնվում են ամբողջական վերացման վտանգի առաջ:
Համաշխարհային փորձը ցույց է տալիս, որ հնարավոր է առանց բնական ռեսուրսների, սակայն շահավետ աշխարհագրական դիրքով փոքր պետությունների շահերը մեծ տերությունները ստիպված լինեն հաշվի առնել: Օրինակ` Իռլանդիան և Իսրայելը, որոնք տասնամյակների ընթացքում ակտիվ կերպով հավաքագրեցին սեփական սփյուռքի բազմամիլիոնանոց պոտենցիալը ողջ աշխարհով մեկ` նրանցից ձևավորելով միասնական անդրսահմանային քաղաքական ազգ:
Անդրսահմանային քաղաքական ազգը մշտապես գտնվում է ամուր կապի մեջ իր ծագման երկրից և հետաքրքրված է, առաջին հերթին, նրա շահերի պաշտպանությամբ:
Պետության հզորության հիմքում ընկած է մարդկային կապիտալը: Մենք համոզված ենք, որ առանց այդ կապիտալի` բացարձակապես հնարավոր չէ ցանկացած պետական իշխանության ինստիտուտի արդյունավետ գործունեություն: Մարդկային կապիտալի առկայությունը թույլ է տալիս ստեղծել հիմնական և ամենակարևոր արժեքները` մտքերն ու գաղափարները, որոնք չափազանց անհրաժեշտ են ցանկացած ազգի գոյատևման և զարգացման համար:
Հայկական մարդկային կապիտալը գտնվում է պատմական Հայրենիքի տարածքից դուրս և օգտագործվում է այլ պետությունների ու ժողովուրդների համար: Շուրջ 25-ամյա անկախության ընթացքում Հայաստանի իշխանությունները ոչ միայն չկարողացան այդ կապիտալը ներգրավել Հայաստան, այլև ստեղծեցին այնպիսի պայմաններ, որոնց հետևանքով ավելի քան մեկուկես միլիոն քաղաքացի լքեց հայրենիքը: Այսօր մեր երկիրը, գտնվելով աշխարհաքաղաքական վտանգավոր տարածքում, հրատապ կարիք ունի համազգային խնդիրների լուծման միանգամայն նոր, հիմնարար մոտեցման ձևավորման:
Գիտակցելով մարդկային պոտենցիալի խիստ անհրաժեշտությունը,
Հաշվի առնելով, որ հայկական Սփյուռքը ողջ աշխարհում 10 միլիոնից ավելին է`
Մենք պահանջում ենք.
- Վերականգնել արտասահմանում ապրող և աշխատող Հայաստանի քաղաքացիների ընտրելու իրավունքը` տվյալ պահին իր բնակության վայրում:
- Թույլատրել էթնիկ հայերին, ովքեր ակտիվորեն ընդգրկված են Սփյուռքի տնտեսական, լոբբիստական, քաղաքական, մշակութային ու լուսավորչական, բարեգործական կյանքում, մասնակցել Հայաստանի նախագահական և խորհրդարանական ընտրություններին (վերացնել իրավական արգելքները, արագացված կարգով նրանց շնորհել քաղաքացիություն):
- Թույլատրել Սփյուռքի ներքոնշյալ ներկայացուցիչներին ընտրվելու Հայաստանի քաղաքական պաշտոններում (վերացնել իրավական արգելքները, արագացված կարգով նրանց շնորհել քաղաքացիություն)`
– այն գործիչներին, ովքեր պարգևատրվել են պետական շքանշաններով` իրենց հասարակական-քաղաքական ակտիվ գործունեության համար Հայաստանի կյանքում,
– այն հայրենադարձներին, ովքեր ավելի քան երկու տարի ապրում են Հայաստանում,
– այն հայրենադարձներին, ովքեր Հայաստանում ծավալում են 500 հազար դոլարի և ավելի ներդրումային գործունեություն:
- Ստեղծել «Սփյուռքի հանրային պալատ», որը թույլ կտա ողջ աշխարհում սփռված հայկական համայնքների ներկայացուցիչներին` անմիջականորեն ներգրավված լինելու Հայաստանի հասարակական-քաղաքական կյանքին:
- Երաշխավորել սփյուռքահայ մեր հայրենակիցների համար մշտական պայմաններ` Հայաստանի ընտրական գործընթացներին մասնակցելու համար:
- Ստեղծել կապիտալի երկկողմանի հոսքի համակարգ, որի ընթացքում թե՛ Հայաստանը և թե՛ Սփյուռքը ստանում են փոխադարձ շահույթ ֆինանսական հոսքերից:
- Միացյալ ջանքերով ստեղծել ազգային-պետական խորհրդանիշ (բրենդ), որը թույլ կտա Սփյուռքի ներկայացուցիչներին ակտիվորեն ներգրավվել համազգային խնդիրների լուծմանը:
