Ֆրանսիային համանախագահների շարքից դուրս մղելը Ադրբեջանի երազանքն է: Երբ Ֆրանսիան 1997թ. հունվարին դարձավ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ Ռուսաստանի հետ, Ադրբեջանը առարկեց դրա դեմ՝ վկայակոչելով այս երկրի հայամետությունը: Արդյունքում ընդունվեց փոխզիջումային տարբերակ՝ որպես համանախագահ ներգրավվեց նաև ԱՄՆ-ը: Ամեն անգամ Ֆրանսիայում որևէ հայամետ օրենքի ընդունման կամ օրինագծի շրջանառության հետ կապված Ադրբեջանում հնչում են Ֆրանսիային Մինսկի խմբի համանախագահությունից հանելուն ուղղված կոչեր: Պետք է ենթադրել, որ Փարիզը Բրյուսելով փոխելը Բաքվին ձեռնտու տարբերակ է: Իսկ ի՞նչ կարող են քաղել հայկական կողմերն այս ամենից:
Առաջին՝ պետք է աշխատել, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբից Ֆրանսիայի դուրսմղման հետ կապված այս երկրի «նեղացածությունն» արտահայտվի նրա կողմից Արցախի ճանաչմամբ: Այս գաղափարն առաջարկել է ԼՂՀ նախկին բարձրաստիճան դիվանագետ Մասիս Մայիլյանը: Նույնիսկ չճանաչման դեպքում հայկական դիվանագիտությունը պետք է ակտիվորեն աշխատի՝ ինչ-որ տարբերակներ գտնելու համար:
Ասենք՝ Ստեփանակերտում Ֆրանսիայի դիվանագիտական ներկայացուցչության բացում կամ ֆրանսիական օրենսդիրի որևէ պալատում Ֆրանսիա-Արցախ պատգամավորական խմբի ստեղծում: Նշենք, որ Ֆրանսիայի Սենատում կա Ֆրանսիա-Տիբեթ բարեկամության պատգամավորության խումբ, չնայած Տիբեթը չի ճանաչվել պաշտոնական Փարիզի կողմից:
Եվրամիության համանախագահ դառնալը ևս հայկական կողմերը պետք է պայմանավորեն Ստեփանակերտում դիվանագիտական ներկայացուցչության բացմամբ: Նշենք, որ մինչ Կոսովոյի ճանաչումը Պրիշտինայում եղել են մի շարք երկրների, մասնավորապես ԱՄՆ և ԵՄ դիվանագիտական ներկայացուցչություններ:
Ստեփանակերտում ԵՄ դիվանագիտական ներկայացուցչությունը հարկավոր է տեղավորել Հարավային Կովկասում ԵՄ հատուկ ներկայացուցչի մանդատի շրջանակում, որտեղ կաշխատեն, օրինակ, Ֆիլիպ Լեֆորի օգնականները, իսկ ֆրանսիական ներկայացուցչությունը՝ Ֆրանսիայի Արեւելյան գործընկերության եւ Սեւծովյան տարածաշրջանի հարցերով դեսպանի մանդատի շրջանակում: Վերջին պաշտոնն այժմ զբաղեցնում է Երևանում Ֆրանսիայի նախկին դեսպան Սերժ Սմեսովը:
Մեկ այլ տարբերակ կարող է լինել ԵՄ կողմից Արցախին ամեն տարի առանձին տողով գումարի հատկացումը, ինչպես նաև վարկային հնարավորությունների ստեղծումը:
Ադրբեջանը շատ է սիրում դիվանագիտական «լաչառություն» անելը, բավական արդյունավետ օգտագործում է քաղաքական շանտաժը, իր վարքով Արցախում աշխատելու արգելքներ է հարուցում ոչ միայն տարբեր պետությունների, այլ նաև միջազգային հասարակական կազմակերպությունների, քաղաքական հիմնադրամների, միջազգային բիզնեսի համար:
Ժամանակն է ապագծային ձևով հակահարվածներ հասցնել Ադրբեջանին՝ հեշտացնելով միջազգային տարբեր մարմինների՝ Արցախում աշխատելու հնարավորությունները…
