Վերջին օրերին Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածությունը կտրուկ աճել է։ Իրանը զորավարժություններ է անցկացնում Նախիջևանի սահմանի մոտ, իսկ Իսլամական Հանրապետության գերագույն հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեին հյուսիսային հարևանին նուրբ քողարկված սպառնալիքներ է ուղղում։
«Նրանք, ովքեր փոս են փորում իրենց եղբոր համար, առաջինն իրենք են ընկնում դրա մեջ»,- հոկտեմբերի 3-ին Թվիթերում գրել է Խամենեին՝ մեկնաբանելով «Իրանի հյուսիսարևմտյան հարևաններին վերաբերող հարցերը»:
The events that are taking place in the northwest of Iran & in some neighboring countries should be resolved based on the concept of banning the presence of any foreign military. Everyone should realize that if you dig a hole for your brothers, you’ll be the 1st to fall into it. pic.twitter.com/p3LpXvuMpU
— Ayatollah Seyyed Ali Khamenei | سید علی خامنهای (@Rahbar_Khamenei) October 3, 2021
Նախօրեին էլ՝ զորավարժությունների մեկնարկին զուգահեռ, Իրանի արտաքին գործերի նախարար Հուսեյն Ամիր Աբդուլահիանը տեղական մի լրատվական ալիքի ասել Էր, թե Ադրբեջանի որոշ մասերում «սիոնիստներ» են նկատվել՝ «իրանա-ադրբեջանական սահմանին մոտենալու ահաբեկչական խմբերի անհաջող փորձերի» ժամանակ:
Հոկտեմբերի 4-ին Ալիևը պատասխանեց Թեհրանից հնչող հայտարարություններին։
«Վերջերս, երբ իրանական որոշ գավառական մոլլաներ բացեցին իրենց բերանը և զրպարտություն սարքեցին Ադրբեջանի դեմ, Բաքուն ուշադրություն չդարձրեց դրան,- Ջեբրաիլի շրջան կատարած այցի ժամանակ ասել է Ալիևը:- Թող աչքերը բացեն ու տեսնեն՝ որտե՞ղ են նրանք տեսել Իսրայելին այստեղ»։
«Մենք չենք կարող թույլ տալ, որ որևէ մեկը մեզ անհիմն զրպարտի»,- հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահը:
Հոկտեմբերի 5-ին Ադրբեջանի իշխանությունները փակել են Իրանի գերագույն հոգևոր առաջնորդ Խամենեիի ներկայացուցիչ Օջաղ Նեկատի գրասենյակը Բաքվում՝ իբր COVID-19-ի անվտանգության նկատառումներով։
Երկու երկրների հարաբերություններում լարվածությունը սրվել է այն պահից, երբ Ադրբեջանը սկսեց կանգնեցնել և մաքսավճարներ գանձել իրանական բեռնատարներից, որոնք անցնում են Հայաստանի Գորիս-Կապան ճանապարհի՝ Ադրբեջանի կողմից վերահսկվող հատվածներով:
Ադրբեջանն իր վերահսկողության տակ է վերցրել հայ-ադրբեջանական միջազգայնորեն ճանաչված սահմանը հատող մոտ 20 կմ ճանապարհը Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո։
Բաքվում գտնվող «Քաղաքական վերլուծության կովկասյան կենտրոնի» տնօրեն Ահմադ Ալիլին OC Media-ին ասել է, որ վերջին շրջանի բառակռիվը հազիվ թե վերածվի իրական ռազմական առճակատման:
«Իրանը քաջ գիտակցում է, որ Ադրբեջանի հետ ցանկացած ռազմական առճակատում կարող է հանգեցնել Իսրայելի, Արևմուտքի և Միացյալ Նահանգների դաշինքի ձևավորմանը,- ասել է Ալիլին:- Ես չեմ կարծում, որ Իրանը պատրաստ է նման ռիսկի»:
Այնուամենայնիվ, ըստ նրա, Ադրբեջանի ու Իրանի միջև բախումները լրատվամիջոցներում կշարունակվեն։ Դա, Ալիլիի խոսքով, հատկապես կարևոր է, քանի որ վերջին ժամանակներս գնալով սրվում է 81-ամյա Խամենեիի ժառանգորդի հարցը, որը նրան կփոխարինի հոգևոր առաջնորդի և երկրի ղեկավարի դերում։
Հոդվածի բնօրինակը OC Media կայքում՝ Military exercises and a war of words between Iran and Azerbaijan