Շուշան Ստեփանյան, #CivilNetCheck
Սոցցանցերում տարածվում են «Ադրբեջանը պատերազմ է սկսելու, ոչ մի բանից չվախենաք» վերտառությամբ խուճապային գրառումներ։ Սակայն հրապարակմանը կցված հոդվածը հին է։
Ֆեյսբուքյան էջերն աղավաղել են պայծառատեսի խոսքերը
Գրառումներին կցված հոդվածում պայծառատես Կարեն Ափոյանի հարցազրույցի տեսանյութն է։ Իսկ հոդվածում նշվում է, թե Ափոյանն ասել է, որ Ադրբեջանը պատերազմ է սկսելու։
Պայծառատեսին իրականում վերագրվում են խոսքեր, որոնք նա չի ասել։ Նախ հարցազրույցը հին է, դրանում խոսվում է 2023-ին սպասվող իրադարձությունների մասին։ Մինչդեռ գրառումներից տպավորություն է ստեղծվում, թե հայտարարությունը նոր է արվել։
2023-ի հարցազրույցում պայծառատեսը խոսել է լայնամասշտաբ հարձակման փորձի, այլ ոչ թե պատերազմի մասին:
«Փորձ անելու է, բայց դա կանխվելու է, որովհետև իրենց պլանների մեջ կա փորձ անել, դա իրենց համար կլինի ճակատագրական»,- ասել է Կարեն Ափոյանը։
Ֆեյսբուքյան էջերը պարբերաբար տարածում են հին հոդվածը
Ֆեյսբուքյան էջերը 2024-ին պարբերաբար տարածել են նույն գրառումը՝ կցելով 2023-ին գրված հոդվածը։ Ուշագրավ է, որ գրառումներում և հոդվածներում միտումնավոր օգտագործվում են տարբեր լեզուներից տառեր և տառաչափեր։
Հին կամ կեղծ գրառումներ տարածելու հիմնական նպատակը դրանց կցված հոդվածների համար դիտումներն ապահովելը և գովազդից եկամուտ ստանալն է։ Իսկ տեքստերը գրվում են տարբեր լեզուների տառերով որոնողական համակարգերում հոդվածի հետքերը կորցնելու համար։ Սա դժվարացնում է փաստեր ստուգող լրագրողներին կամ այլ անձանց գտնել հրապարակումը՝ հերքում պահանջել կամ կեղծ տեղեկատվություն տարածելու համար պատասխանատվության ենթարկել։
Այսպիսով, Ադրբեջանի կողմից պատերազմ սկսելու վերաբերյալ կանխատեսումը հին է, իսկ կանխատեսման հեղինակի խոսքերն՝ աղավաղված։
