Էլեն Մուրադյան
Սյունիքում Ռուսաստանի և Ֆրանսիայի հյուպատոսություններ բացելու շուրջ քննարկումները շարունակվում են։ ՍիվիլՆեթի հարցմանն ի պատասխան այս մասին հայտնել են Հայաստանի արտգործնախարարությունից։
Սյունիքում հյուպատոսություն բացելու ժամկետների մասին ՍիվիլՆեթը պարզաբանում էր խնդրել նաև Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանատնից։ Հարցմանն ի պատասխան դեսպանատնից նշել են, որ Ֆրանսիան նախատեսում է Գորիս քաղաքում բացել պատվո հյուպատոսություն, այլ ոչ թե գլխավոր հյուպատոսություն։ Ըստ դեսպանության՝ պատվո հյուպատոսության բացումը տեղի կունենա «շուտով»։
Ֆրանսիայի կողմից Գորիսի ընտրությունը կապված է քաղաքի վաղեմի մշակութային կապերի հետ ֆրանկոֆոն աշխարհի հետ։ Համարվելով Հայաստանի ամենաֆրանսախոս քաղաքներից մեկը՝ Գորիսում 2006-ից գործում է ֆրանսիական մշակութային կենտրոն։ Կենտրոնը ակտիվ դեր է խաղացել տարածաշրջանում ֆրանսիական լեզվի և մշակույթի տարածման գործում, այդ թվում՝ տեղի դպրոցականների համար ֆրանսերենի դասավանդմանը աջակցելու գործում։
Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը մայիսի 21-ին Երևանում հայտարարեց, որ Կապանում ՌԴ հյուպատոսության բացման ուղղությամբ նախապատրաստական աշխատանքներն ընթացքի մեջ են։
Սյունիքում հյուպատոսություն հիմնելու ծրագրերի մասին պաշտոնական Մոսկվան սկսեց խոսել 2023-ի մայիսից։
2022-ին Կապանում հյուպատոսություն է բացել Իրանը։ Այս որոշման պատճառն Ադրբեջանի սպառնալիքներն էին Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ, ինչին Իրանը հանդիմանում էր ամենաբարձր մակարդակով։ 2020-ի Արցախյան պատերազմից հետո և նոյեմբերի 9-ի համաձայնագրի ստորագրումից հետո Ադրբեջանը Հայաստանից պահանջում է արտատարածքային ճանապարհ իր էքսկլավ Նախիջևանին կապվելու համար։
Հյուպատոսությունը դիվանագիտական առաքելություն է, որը սովորաբար գործում է երկրի մայրաքաղաքից դուրս՝ իր քաղաքացիներին առաջարկելով ծառայություններ, ինչպիսիք են անձնագրերի երկարաձգումը կամ իրավաբանական օգնությունը: Սակայն որոշ դեպքերում հյուպատոսության հիմնումն ավելի շատ խորհրդանշական կամ քաղաքական դեր է խաղում՝ ազդարարելով դիվանագիտական դիրքորոշում, այլ ոչ թե տրամադրելով վարչական ծառայություններ։
