Կոտայքի մարզում է Արզնի ածխաթթվային հանքային ջրերի հանքավայրը։ Ավելի կոնկրետ այն Հրազդանի խոր կիրճի ձախ ափին է։
Արզնի ածխաթթվային հանքային ջրերի հանքավայրի պաշարները հաստատվել են դեռ խորհրդային տարիներին՝ 1967-ին: Հանքավայրի տարածքում հորատվել է երեք շահագործման ենթակա հորատանցք՝ 1/62, 3/62 և 6/64 համարներով:
Շրջակա միջավայրի նախարարության կայքում առկա տեղեկատվության համաձայն՝ նախատեսվել է 1/62 և 3/62 հորատանցքերից արդյունահանել ավելի հանքայնացված ջուր և նրանց դիրքը տեղադրել միմյանցից առավելագույն հեռավորության վրա, որպեսզի թուլացվի իրար վրա փոխադարձ ազդեցությունը, իսկ 6/64 հորատանցքը տեղադրվել է վերոնշյալ երկու հորատանցքերի միջակայքում և նրանից պետք է արդյունահանվեր հանքային ջուր փոքր խորությունից:
Արզնի հանքային ջուրն օգտագործվում է խմելու, լոգանքի և լվացումների ձևով: Այս հանքավայրի ջրից օգտվում է երկու առողջարան՝ առանց թույլտվության և առանց լիցենզիայի տարեկան վճարը մուծելու։
«Վի ընդ Էյ տուր»․ առանց լիցենզիայի ջուր և վաճառք
Երևանում գրանցված «Վի ընդ էյ տուր» ընկերությունը Արզնիի ջրի հանքավայրում դեռ 2008-ից գործունեություն է ծավալում։ Այս ընկերությանը 2008-ի հուլիսին տրամադրվել են հանքավայրից օգտվելու թույլտվություններ։ Ընդերքօգտագործման թույլտվությունները նախատեսված են եղել բոլոր՝ երեք հորատանցքերից ջուր վերցնելու համար։ Յուրաքանչյուր թույլտվության համար հատկացվել է 0,0015 հա հողատարածք:
2017-ի սեպտեմբերի 12-ին ընկերությանը տրամադրված թույլտվությունների ժամկետը լրացել է։ Այս մասին ՍիվիլՆեթի հարցին ի պատասխան հայտնեցին Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունից։ Ըստ նախարարության՝ «Վի ընդ Էյ տուր»-ը չի դիմել լիցենզիաների ժամկետը երկարացնելու համար։
Բայցևայնպես, այս ընկերության ջրատար մեքենան(ները) պարբերաբար ջուր են վերցնում հանքավայրից և այն վաճառում երկու տարբեր առողջարանների։
Արզնի ածխաթթվային հանքային ջրերի հանքավայրը «Արզնի պոլիկլինիկայի» տարածքում է։ Պոլիկլինիկայում թեև չցանկացան տեսախցիկի առջև խոսել, սակայն հավաստիացրին, որ իրենք «Վի ընդ էյ տուր» ՍՊԸ-ի հետ ունեն պայմանագիր և ընկերությունից ջուր են գնում։
Արզնի համայնքի 2019-ի աշխատանքային պլանում ևս կան փաստեր, որ պոլիկլինիկան օգտվում է հանքավայրից։ Մասնավորապես, այդ նույն փաստաթղթում առկա է «Արզնի պոլիկլինիկայի» մասին տեղեկատվություն, որում պոլիկլինիկայի ղեկավարությունը որպես առողջարանի առավելություն ընդգծում է այն, որ հանքավայրը հենց իրենց տարածքում է։
«Մեր առողջարանի առավելությունը մյուսների նկատմամբ այն է, որ հանքային ջրի հանքավայրը գտնվում է առողջարանի տարածքում և ջուրը, չանցնելով «երկար ճանապարհ», պահպանում է իր բնական կազմը»,- ասված է Արզնի համայնքի փաստաթղթում։
«Արզնի-1 առողջարանը», որը հանքավայրից 2 կմ հեռավորության վրա է, ևս օգտվում է «Վի ընդ էյ տուր» ՍՊԸ-ի ծառայություններից։ «Արզնի-1 առողջարանում» զարմացան՝ իմանալով, որ իրենց ջուր վաճառող ընկերությունը չունի լիցենզիա։ Տեսանյութում երևում է՝ ինչպես է ջրատար մեքենան լիցքավորվում հանքավայրից և ջուրը տեղափոխում «Արզնի-1 առողջարան»։
«Վի ընդ էյ տուր»-ի դուռը․ անպատասխան թակոց
Էլեկտրոնային ռեգիստրի տվյալով՝ «Վի ընդ էյ տուր» ՍՊԸ-ն գրանցված է Երևանի Կիևյան 8/51 բնակարանում։ ՍիվիլՆեթը եղավ այս հասցեում՝ փորձելով պարզաբանումներ ստանալ ընկերությունից, սակայն որևէ արձագանք չեղավ։ Դռան զանգերին և թակոցներին չէին պատասխանում, իսկ շենքի բնակիչները տեղեկացրին, որ այդ նույն հասցեում ընտանիք է բնակվում։ «Վի ընդ էյ տուր»-ից այլ կերպ պարզաբանում ստանալ չհաջողվեց, քանի որ ընկերության հեռախոսահամարը համացանցում առկա չէ։
Միայն մեկ ընկերություն ունի լիցենզիա
ՍիվիլՆեթին Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության տրամադրած պաշտոնական պատասխանում ասվում է, որ ներկայում հանքավայրից իրավունք ունի օգտվել միայն մեկ ընկերություն։
«ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարության կողմից 2012 թվականի հոկտեմբերի 20-ին «Արզնի» առողջարան» ՓԲ ընկերությանն է տրամադրվել Արզնիի ածխաթթվային հանքային ջրի հանքավայրի ջրի արդյունահանման թույլտվություն, որի գործողության ժամկետի ավարտ է սահմանվել 2021 թվականի օգոստոսի 27-ը»,- նշվում է պատասխանում։
Պայքար՝ Արզնիի հանքավայրի համար
«Վի ընդ էյ տուր» ՍՊԸ-ի անունը լրատվամիջոցներում շրջանառվեց այս տարվա ապրիլին։ Այդ ժամանակ մեկ այլ՝ «Ավ ջուր» ՍՊԸ-ի տնօրենը նամակ էր գրել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին՝ պնդելով, թե «Հայաստանում երիտասարդ ներդրողներին մերժում են իրականացնել ձեռնարկատիրական գործունեություն»։ Այս ՍՊԸ-ի տնօրենը մասնավորապես հայտնել էր, թե ընկերությունը խոշոր չափի վարկ է վերցրել, պատվիրել սարքավորումներ և ցանկանում է ձեռնարկել Արզնի ածխաթթվային հանքային ջրի շշալցում։ Ըստ նույն նամակի՝ Շրջակա միջավայրի նախարարությունից իրենց ««բարեկամաբար» ասել են, որ դրական եզրակացություն ստանալու համար պետք է «Վի ընդ էյ տուր» ՍՊԸ-ի հետ «լեզու» գտնել, իսկ դա այն ընկերությունն է, որը Հանրապետական կուսակցության իշխանության օրոք ունենալով նրանց մեծ աջակցությունը՝ կարողանում էր ցանկացած հարց լուծել ի նպաստ իրեն: Բնականաբար մենք նրանց հետ «լեզու» գտնելու ցանկություն չունենք և ցանկանում ենք օրինական ճանապարհով հարթել մեր ուղին»,- ասված է նամակում։
Գևորգ Թոսունյան
