Ադրբեջանն ու Իրանը մեղադրանքներ են փոխանակել՝ հարաբերությունների լարման պատկերին

Իսմի Աղաև, OC Media

Բաքվի և Թեհրանի պաշտոնյաները բուռն մեղադրանքներ են փոխանակել այն բանից հետո, երբ իրանցի հրամանատարը քննադատել է Ադրբեջանին Իսրայելում դեսպանատան բացումից հետո:

Մարտի 30-ին՝ Իսրայելում Ադրբեջանի դեսպանատան բացումից մեկ օր անց, Իրանի ցամաքային զորքերի հրամանատար Կիումարս Հեյդարին հայտարարել է, որ Իրանը չի հանդուրժի «սիոնիստական տարրերի» առկայությունը իր սահմաններին։

Հեյդարին ասել է, որ Ադրբեջանը 2020-ի Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ օգտագործել է Իսլամական պետության զինյալների՝ Սիրիայից, և որ որևէ ապացույց չկա, որ զինյալները լքել են Ադրբեջանը։

Նա նաև խոսել է տարածաշրջանում պետական սահմանների փոփոխությունների «խնդրի» մասին՝ ընդգծելով, որ Իրանը «հարգում է» պետական սահմանները և թույլ չի տա, որ դրանք փոխվեն։

Վերջին ամիսներին Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածությունն աճել է, քանի որ Երևանը դաշնակցում է Թեհրանի հետ, մինչդեռ Բաքուն գնալով ավելի սերտ է դաշնակցում դառնում Թել Ավիվի հետ:

Տե՛ս նաև՝ Իրանի և Ադրբեջանի միջև կոնֆլիկտը կարող է սրվել․ հայացք Ադրբեջանից

Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը Հեյդարիի մեղադրանքները որակել է «զրպարտություն» և «անհեթեթություն»։

Այն քննադատել է Թեհրանին՝ Ղարաբաղյան առաջին պատերազմից հետո Հայաստանին չդատապարտելու համար։

«Կիումարս Հեյդարիին ուզում ենք հիշեցնել, որ Հայաստանը երեսուն տարի զավթել էր Ադրբեջանի տարածքները։ Ռազմական այս ագրեսիայի հետևանքով զավթվել էր նաև Ադրբեջան-Իրան պետական սահմանի 132 կիլոմետրանոց հատվածը»,- ասված է հայտարարությունում։

Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը նշել է, որ Իրանը «երբեք» չի քննադատել Հայաստանին, և Իրանը բնութագրել է որպես Հայաստանի «երկու հիմնական դաշնակիցներից» մեկը։

«Ծիծաղելի է, որ այս մեղադրանքը հնչում է ահաբեկչությանն աջակցող պետության բարձրաստիճան զինվորականի կողմից, որի անունը հայտնի է աշխարհի տարբեր երկրներում ահաբեկչական գործողություններ իրականացնելու համար»,- ասվում է հայտարարության մեջ։

«Իրանի դեմ գործելով միասին»

Մարտի 29-ին Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովը մեկնել է Թել Ավիվ՝ մասնակցելու Իսրայելում Ադրբեջանի դեսպանատան բացման արարողությանը։ Նրան ամբիոնում միացել էր իսրայելցի պաշտոնակից Էլի Քոհենը, որն Իրանին մեղադրել է Մերձավոր Արևելքում անկայունություն ստեղծելու և ահաբեկչությունը ֆինանսավորելու մեջ:

«Մենք պետք է միասին գործենք Իրանի դեմ։ Մենք չպետք է թույլ տանք Իրանին ընդլայնել իր միջուկային հնարավորությունները»,- ասել է Իսրայելի ԱԳ նախարարը։

Բացման արարողությունից հետո Իրանի ԱԳՆ խոսնակ Նասիր Քանանին Քոհենի հայտարարությունը որակել է հակաիրանական և պահանջել, որ Ադրբեջանը բացատրի իր դիրքորոշումը Իսրայելի նախարարի մեկնաբանությունների վերաբերյալ, որոնք նա համարել է «հակաիրանական կողմնորոշման լռելյայն հաստատում»։

Ադրբեջանի ԱԳՆ խոսնակ Այխան Հաջիզադեն հայտարարել է, որ նախարար Բայրամովը «ճեպազրույցի ժամանակ Իրանի դեմ որևէ դիրքորոշում չի արտահայտել»։

Նա իր հերթին Իրանի հայտարարությունն անվանել է «հակաադրբեջանական»՝ պնդելով, որ, ի տարբերություն Իրանի, «Ադրբեջանը երբեք թույլ չի տվել իր տարածքն օգտագործել երրորդ երկրների դեմ»։

«Ընդհակառակը, Իրանի տարածքից Ադրբեջանի դեմ սպառնալիքներ և սադրանքներ են իրականացվել, ինչպիսիք են զորավարժությունները Ադրբեջանի սահմանների երկայնքով […]։ Իրանում Ադրբեջանի դեսպանատան դեմ ահաբեկչական հարձակումը և Միլլի Մեջլիսի պատգամավոր Ֆազիլ Մուստաֆայի դեմ ահաբեկչական գործողության նախաքննությունը ևս կարելի է նշել»,- ասել է Ադրբեջանի ԱԳՆ խոսնակը։

«Այս հայտարարությունը Ադրբեջան-Իրան հարաբերությունների ճգնաժամի հաջորդ քայլն է,- ասել է Հաջիզադեն։- Ադրբեջանի դեմ ցանկացած ագրեսիա և սադրանք վճռականորեն կկանխվի»։

Մեկնաբանել