Անցած ուրբաթ ՄԱԿ-ի Փախստականների գործակալությունը զեկույց է հրապարակել աշխարհում ապաստան փնտրող մարդկանց վերաբերյալ (տե՛ս «Զարգացած երկրներում ապաստան խնդրող հայաստանցիների թիվն աճել է» հոդվածը):
Ըստ զեկույցի՝ միայն Ֆրանսիայում 2011թ. երկու անգամ ավելի շատ հայ է ապաստան խնդրել, քան նախորդ տարի։ Ընդհանուր առմամբ, Եվրոպայում 2011թ. մեկ հինգերորդով ավելի շատ հայաստանցի է ապաստան փնտրել, քան նախորդ տարի: Ընդ որում՝ Եվրոպայում առավել հաճախ ապաստան խնդրող քսան ազգությունների շարքում Հայաստանն առաջինն է՝ բնակչության փոքր թվով։Մյուս կողմից՝ անցած հինգ տարիների ընթացքում մի քանի անգամ պակասել է Հայաստանում ապաստան խնդրողների թիվը:
Անցած ուրբաթ Հայաստանի ազգային վիճակագրական ծառայությունը հրապարակել է 2011թ. Հայաստանում կատարված օտարերկրյա ներդրումների թվերը (տե՛ս «Կապիտալը փախչում է Հայաստանից» հոդվածը), ըստ որի՝ անցած տարի Հայաստանից ֆինանսական միջոցների արտահոսքը աճել է 22,4%-ով՝ կազմելով $116 մլն:
Այս երկու թեմաների միջև թվում է, թե կապ չկա: Իրականում, սակայն, կապիտալի և մարդկանց արտահոսքի գործոնները սերտորեն փոխկապված են:
Նախ՝ կապիտալը մնում է այնտեղ, որտեղ հարմարավետ է զգում իրեն, որտեղ հնարավորություն կա զարգանալու և աճելու: Մարդիկ նույնպես մնում են այնտեղ, որտեղ հարմարավետ է, և որտեղ հնարավորություն կա զարգանալու և աճելու: Հայաստանում այդ հարմարավետությունը գնալով պակասում է, եթե, իհարկե, ընդհանրապես կա:
Երկրորդ՝ կապիտալը գնում է այնտեղ, որտեղ միջավայրն ավելի կանխատեսելի է, և բիզնես միջավայրը՝ հրապուրիչ: Մարդիկ նույնպես ձգտում են գնալ այնտեղ, որտեղ թե՛ իրենց իրավունքները պաշտպանված կլինեն, թե՛ ապրելու միջավայրը՝ հրապուրիչ:
Երկու տարբեր հաստատությունների կողմից հրապարակված փաստերի այս պարզունակ համադրությունը ցույց է տալիս, որ քանի դեռ Հայաստանում կապիտալն իրեն լավ չի զգում, այս երկրի բնակիչներն էլ լավ չեն զգալու: Եվ քանի դեռ կապիտալը գաղթում է Հայաստանից, գաղթելու է նաև հայաստանցին, ընդ որում՝ զարմանալիորեն, գրեթե նույն համամասնությամբ:Եվ բոլորովին պետք չէ զոռով այս երկրում պահել մարդկանց կամ կապիտալը: Նրանց այստեղ պահելու միակ ճանապարհը պետության ապաֆեոդալականացումն է:
