Փետրվարի 21-ին՝ Ֆրանսիական Դիմադրության շարժման հերոս Միսաք Մանուշյանի հիշատակի օրը, նրա և կնոջ՝ Մելինե Մանուշյանի աճյունները վերահուղարկավորվեցին Փարիզի Պանթեոնում։ Արարողությանը ներկա էր Հայաստանի պատվիրակությունը՝ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ։
Արարողության օրը Ելիսեյան պալատում Նիկոլ Փաշինյանին ընդունելու առթիվ Մակրոնը հայերեն գրառում է արել X-ի իր էջում։
«Այսօր, երբ Ֆրանսիան մեծարում է Միսաք և Մելինե Մանուշյաններին, երբ երախտապարտ է հայերին իրենց ավանդի համար՝ ի նպաստ ֆրանսիական ազգի, դիմադրության ոգու, հանուն ազատության պայքարի, Ձեր ներկայությունը կարևոր է մեզ համար։ Եվս մեկ անգամ վերահաստատում եմ Ձեզ Ֆրանսիայի աջակցությունը»։
Այսօր, երբ Ֆրանսիան մեծարում է Միսաք և Մելինե Մանուշյաններին, երբ երախտապարտ է հայերին իրենց ավանդի համար՝ ի նպաստ ֆրանսիական ազգի, դիմադրության ոգու, հանուն ազատության պայքարի, Ձեր ներկայությունը կարևոր է մեզ համար։
Եվս մեկ անգամ վերահաստատում եմ Ձեզ Ֆրանսիայի աջակցությունը։ pic.twitter.com/EvI0vfUrFJ
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) February 21, 2024
Փարիզի Պանթեոնում ամփոփված են 81 մեծանուն գործիչներ, նրանց թվում՝ Վիկտոր Հյուգոն, Վոլտերը, Էմիլ Զոլան, Ժան Մոնեն և այլք։
Մանուշյանը Ֆրանսիայի ազգային հերոս է, նրան հիշում և մեծարում են որպես ֆաշիզմի դեմ ամենաակտիվ և անվախ մարտիկներից մեկը: Նա ծնվել է 1906-ին Օսմանյան կայսրությունում, վերապրել է Հայոց ցեղասպանությունը։ Ծնողներն սպանվել են կոտորածների ընթացքում, ինքը և եղբայրը կարողացել են փրկվել և հասնել Ֆրանսիա։
Միսաք Մանուշյանը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին եղել է ֆրանսիական հակաֆաշիստական դիմադրության առաջնորդներից մեկը։ 1933-ին Մանուշյանը միացել է ֆրանսիական Կոմունիստական կուսակցությանը։ Երբ գերմանացիները ներխուժել են Ֆրանսիա, Մանուշյանն իր ընկերների հետ ակտիվ մասնակցություն է ունեցել ֆրանսիական Դիմադրության շարժմանը։ 1943-ի մարտին նշանակվել է «Ստալինգրադ» ջոկատի հրամանատար, ավելի ուշ դարձել «Ազատ հրաձիգների» և Փարիզի ու արվարձանների բոլոր միջազգային ջոկատների հրամանատարը։
1943-ի աշնանը ֆաշիստներին հաջողվել է գտնել անվախ ընդհատակյա մարտիկների հետքը, և 1943-ի նոյեմբերի 16-ին Մանուշյանն ու նրա ընկերները ձերբակալվել են և երեք ամիս անց գնդակահարվել։
Մանուշյանը հետմահու պարգևատրվել է ֆրանսիական «Պատվո լեգեոնի» շքանշանով, նրա անունով է կոչվել Փարիզի փողոցներից մեկը՝ ի նշան երախտագիտության և հիացմունքի:
1946 թվականին Փարիզում լույս է տեսել նրա բանաստեղծությունների ժողովածուն, որն այնուհետև թարգմանվել և հրատարակվել է Երևանում։
2014-ին Երևանի Արամի, Փավստոս Բուզանդի, Եզնիկ Կողբացու փողոցների և Մաշտոցի պողոտայի միջանկյալ հատվածում բացվեց Մանուշյանի անվան պուրակը: Երևանում նաև գործում է Միսաք Մանուշյանի անվան թիվ 48 հիմնական դպրոցը։
